Bezuinigingen
bedragen x € 1.000 | |||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
beperken volumegroei jeugdhulp | 1.000 | 2.400 | 4.400 | 6.400 | |
bezuiniging Wmo | 300 | -600 | 1.000 | 2.000 | 2.700 |
vrijval reserve sociaal domein Wmo regionaal | 2.900 | ||||
totaal | 3.200 | 400 | 3.400 | 6.400 | 9.100 |
Beperken volumegroei jeugdhulp
We willen € 6,4 miljoen bezuinigen op de jeugdhulp
Dat is nodig omdat de kosten stijgen tot € 73 miljoen in 2024. Dit blijkt uit de ramingen van de perspectiefnota, die dit voorjaar door de gemeenteraad is vastgesteld. Uit de grafiek blijkt dat de groei veel sterker is dan de autonome groei van de stad.
Als we geen maatregelen nemen wordt de zorg voor de gemeente onbetaalbaar. We moeten daarom ingrijpen. We hebben een extern onderzoek laten doen om onze zorgkosten te analyseren. Uit deze analyse komen korte termijn oplossingen en lange termijn oplossingen.
Bezuiniging 2021 vullen we in door te sturen op betere handhaving van contractafspraken
We denken dat een belangrijk deel van de kostenstijging kan worden beperkt door bedrijfsmatige oplossingen en sturing op efficiëntie en kwaliteit van zorg. In feite komt het erop neer dat we onze partners houden aan datgene wat we met hen hebben afgesproken en ze aanspreken op resultaten.
We willen de behandelkosten vanaf 2021 met € 1 miljoen verlagen. Uit het onderzoek blijkt dat de behandelkosten van de jeugdigen vanaf 2018 fors zijn gestegen. De behandeltrajecten per cliënt duren vaak langer dan de norm van zes weken. Ook vindt in één derde van de gevallen verlenging van de behandeling plaats. We willen de aanbieders vanaf 2021 gaan aanspreken op de geleverde kwaliteit en resultaten om de behandeltermijnen te verkorten.
Bezuiniging vanaf 2022 vullen we in via 6 maatregelen
In de grafiek hieronder staan de maatregelen die we voor de korte en lange termijn willen doorvoeren. De bedragen in de grafiek zijn een indicatie. Het is het totaal van de besparing en de investering over een periode van 4 jaar. We moeten dit de komende maanden uitwerken.
Uit de grafiek blijkt dat er voor elke maatregel een flinke investering nodig is. Dit zijn nog zeer globale inschattingen. Daarom komen we bij de perspectiefnota met definitieve voorstellen. Hieronder lichten we de 6 maatregelen kort toe.
Korte termijn:
- We stellen een hard budgetplafond vast per aanbieder . Doel hiervan is onder andere stimuleren van alternatieve behandelmethoden en meer grip op de groei van het aantal behandelingen. Ook willen we hiermee meer druk creëren om na behandeling af te schalen naar goedkopere alternatieven. Vanwege lopende contracten starten we hier in 2023 mee.
- We gaan via casusregie beter sturen op het resultaat van een behandeltraject. We hebben dan ook meer zicht op effectieve inzet van zorg door de aanbieder.
- We gaan veel actiever om met contractmanagement . We gaan meer sturen op effectiviteit en kwaliteit van de geleverde zorg. We voorkomen dat er onnodige behandelingen plaatsvinden. Ook willen we niet meer dat professionals cliënten naar zichzelf blijven doorverwijzen.
Lange termijn:
- Bij stut en steun gaan we lichte ondersteuning bieden aan kwetsbare gezinnen. Hiermee voorkomen we dat kinderen in de jeugdhulp terecht komen.
- Bij het versterken van het voor veld willen we lichte vormen van jeugdhulp aanbieden. Daarmee voorkomen we dat jongeren duurder maatwerk krijgen aangeboden.
- Bij het versterken van de primaire preventie gaan we hulp geven aan ouders . Daarmee voorkomen we dat het mis loopt in een gezin, waardoor de kinderen in de jeugdhulp terecht komen.
De belangrijkste maatregel is actief contractmanagement
Zoals uit de tabel blijkt verwachten we dat we de helft van de totale besparing met actief contractmanagement kunnen bereiken. Hiermee beginnen we nu al. De andere maatregelen worden eerst verder uitgewerkt.
Bezuiniging Wmo
bedragen x € 1.000
omschrijving | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 |
|---|---|---|---|---|---|
a. beperken volumegroei | 1.235 | 2.150 | 2.850 | ||
b. projectkosten ondersteuningsarrangementen | 300 | -600 | -235 | -150 | -150 |
totaal | 300 | -600 | 1.000 | 2.000 | 2.700 |
a. We willen de komende jaren € 2,9 miljoen bezuinigen op de Wmo
Als we dat niet doen stijgen de kosten naar € 32,2 miljoen in 2024. Dat blijkt uit de ramingen van de perspectiefnota, die dit voorjaar door de gemeenteraad is vastgesteld. Uit de grafiek blijkt dat de groei veel sterker is dan de autonome groei van de stad.
Als we geen maatregelen nemen wordt de zorg voor de gemeente onbetaalbaar. We moeten daarom ingrijpen.
In 2019 hebben we twee wijzigingen doorgevoerd:
- de tarieven van de ondersteuningsarrangementen zijn verlaagd. Een ondersteuningsarrangement is een pakket van zorg, wat bestaat uit huishoudelijke hulp, begeleiding en dagbesteding.
- De toegangscriteria, vooral voor duurdere zorg, zijn aangescherpt waardoor er kritischer gekeken kan worden naar de daadwerkelijke benodigde ondersteuningsbehoefte bij het verstrekken van de indicaties aan de klanten.
Op dit moment zijn we bezig om de ondersteuningsarrangementen verder te verbeteren.
We kijken daarbij naar diverse elementen van het systeem, zoals kwaliteit van de toegang, doelmatigheid van de ondersteuning , wijze van financiering en mogelijkheden voor het benutten van voorliggende voorzieningen.
Maar we willen ook de verdere groei beperken.
Hiervoor hebben we een 'ontwikkelprogramma Wmo 2020-2022' vastgesteld. Het doel is verbetering van de kwaliteit, doelmatigheid en betaalbaarheid. We denken daarbij aan de volgende 6 hoofdmaatregelen:
- We gaan de toegangscriteria qua zwaarte en duur van de ondersteuning nog beter passend maken aan de feitelijke zorgbehoefte en aanbieders kritisch beoordelen op geleverde kwaliteit;
- We gaan de effecten van de geleverde zorg meten en resultaatafspraken maken met zorgaanbieders. Hierdoor krijgen we meer uitstroom van klanten.
- We gaan ons systeem van bekostiging van de zorg geleidelijk aanpassen We willen positieve en negatieve prikkels inbouwen. Een soort bonus/malus systeem.
- We gaan sturen op het zoveel mogelijk inzetten van kortdurende en eenvoudigere zorg. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan het aanbieden van producten voor dagbesteding en individuele begeleiding. Dit is goedkoper dan het inzetten van duurdere Wmo ondersteuningsarrangementen. We willen daarbij maximaal gebruik maken van de zelfstandige mogelijkheden van de klanten. We noemen dit 'transformatie' van de zorg.
- We willen de huishoudelijke hulp selectiever inzetten . Dit doen we door de toewijzing van zorg aan te scherpen. Hiervoor maken we in opdracht van de raad en in nauwe samenwerking met partners een eigen Almeerse protocol voor huishoudelijk hulp. Bij het verlengen van de huishoudelijke hulp gaan we strenger toetsen of dit nog steeds nodig is.
- We willen minder individuele voorzieningen en meer collectieve voorzieningen (laten) aanbieden. U kunt hier bijvoorbeeld denken aan dagbesteding of begeleiding in groepen of collectieve uitleenpunten van scootmobielen
De voorgestelde maatregelen zijn grotendeels voorbereid en zullen geleidelijk nader worden uitgewerkt en uitgevoerd
We doen dit in samenspraak met de zorgpartners en vertegenwoordigers van cliëntenraden. We verwachten dat we hiervoor ook investeringen moeten doen. Bij de perspectiefnota komen we met concrete voorstellen. We gaan alleen investeren als er ook een reële kans is op besparingen.
b. Projectkosten ondersteuningsarrangementen
Eind 2019 hebben wij met u gesproken over het plan om de ondersteuningsarrangementen te verbeteren. We hebben met dit plan drie doelen:
- meer kwaliteit;
- doelmatiger ondersteuning;
- lagere kosten op de middellange en lange termijn.
Door de coronacrisis konden we niet verder met het programma. We konden geen gesprekken met onze partners in de stad voeren. Daardoor blijft er dit jaar € 300.000 over.
We hebben wel voorbereidingen getroffen voor deze gesprekken. Ook zijn we begonnen met de actualisatie van de prognoses.
We willen de komende jaren doorgaan met het project. Dit is nodig om de bezuinigingen op de Wmo te kunnen halen.
We zetten extra geld in. Dit gebruiken we om de organisatie te versterken. Zo kunnen we zorgen dat de maatregelen ook worden uitgevoerd.
Vrijval reserve sociaal domein Wmo regionaal
Almere is centrumgemeente voor de zes Flevolands gemeenten voor de regionale Wmo taken. Dit is:
- beschermd wonen,
- maatschappelijke opvang
- vrouwenopvang.
Voor deze regionale taken heeft Almere een reserve. In deze reserve worden de overschotten gestort. Tekorten worden uit de reserve gehaald.
We hebben de afgelopen jaren veel geld overgehouden. Elk jaar bespreken we in de regio wat we met dit geld gaan doen. Het geld is niet van Almere maar van de regio. Er zit nu € 2,9 miljoen 'Almeers geld' in de reserve. Dit geld halen we nu uit de reserve.